Koronavirüs Covid-19 salgınıyla mücadelede sokağa çıkma yasağı, kısıtlamalar dahil alınan önlemlerden vazgeçilmesi sonrası vaka ve vefat sayılarında ki artış önlenemiyor.
“Maske, Mesafe, Temizlik ve Aşı” ardından kullanılacak ilaçlarla ilgili yeni arayışlar sürerken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Favipiravir ve Molnupiravir” kullanımında yeni düzenlemelerin tedavi rehberine ekleneceğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığının yanı sıra üniversitelerde klinik araştırmalar yapan bilimsel makaleleri yayınlanan hocalardan biri de Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. İpek Komsuoğlu Çelikyurt.
Almanya Tübingen Üniversitesi Hertie Klinik Beyin Araştırmaları Enstitüsü, İsviçre Bazel Üniversitesi Farmakoloji Bölümü ve Budapeşte Üniversitesi Farmakoloji Anabilim Dalında ilaç araştırmaları yapan İpek Hoca’nın “İlaç ve Aşı Araştırmaları” makalesi geçen sene Medikal Akademi’de yayınlanmıştı.
Uluslararası hakemli dergilerde 100’ün üzerinde makalesi bulunan Prof. Dr. İpek Komsuoğlu Çelikyurt’un son makalesi “COVID-19 tedavisinde yeni ilaçlar: Antidepresan fluvoksamin ve analjezik tramadol” TÜBİTAK Dergisinde İngilizce, Medikal Akademi’de Türkçe olarak yayınlandı.
İpek Hoca’nın makalesine geçmeden önce söylediklerine bakalım;
Bir: Oral antiviral tedavi adayı ritonavir hastaneye yatış ve ölümü azaltıyor.
İki: Hepatit C ilaçları remdesiviri etkili hale getiriyor.
Üç: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın, tedavi rehberine ekleneceğini açıkladığı Molnupiravir İngiltere’de onay aldı.
Dört: Faz 3 preseco çalışması favipiravir etkisinin nerdeyse olmadığını gösterdi.
Beş: Aşı olmak önemli. Ancak yeni ilaç tedavileri de geliştirilmeli.
Gelelim Prof. Dr. İpek Komsuoğlu Çelikyurt’un Makalesi, COVID-19 Tedavisinde Yeni İlaçlar (Antidepresan Fluvoksamin ve Analjezik Tramadol)
“COVID-19’dan korunmak için (SARS-COV-2 enfeksiyonu) maske, mesafe, hijyen kurallarına uyulması ve aşı olunması en önemli yöntemlerdir. Bunun yanı sıra, dünya ilaç sektörü ve akademi, COVID-19 için tedavi edici ilaçlar geliştirmek amacıyla hızla çalışmalar yürütmektedirler. Halen tedavide kullanılan ilaçlar arasında, atazanavir, lopinavir ve litonavir, remdesivir, favipiravir, nitazoksanid, ribavirin ve tosilizumab bulunmaktadır
Yakın zamanda yapılan klinik araştırmalarda COVID-19’da, bir selektif serotonin gerialım inhibitörü olan fluvoksaminin etkileri de ön plana çıkmaktadır. Antidepresanlar ile ilgili kısaca bilgi vermek gerekirse, antidepresanlar; etki mekanizmaları, farmakolojik etki profilleri ve kimyasal yapıları bakımından gruplara ayrılırlar. Trisiklik antidepresanlar, selektif serotonin geri alım inhibitörleri, monoaminoksidaz inhibitörleri, lityum ve diğer duygudurum dengeleyici ilaçlar bunlar arasında sayılabilir.
Antidepresan ilaçlardan, monoaminoksidaz inhibitörleri, ilk geliştirilen antidepresandır. Sadece MAO-A’yı veya sadece MAO-B’yi inhibe eden selektif bir MAO inhibitörü antidepresan alanlarda yan etki olarak görülen peynir reaksiyonu diye adlandırılan bir reaksiyon olasılığı ve şiddeti önemli ölçüde azalmaktadır. Ülkemizde selektif MAO-A inhibitörü olan moklobemid bulunmaktadır.
Fluvoksamin, selektif serotonin geri alım inhibitörü ve σ-1 reseptör agonisti özelliği bulunan bir antidepresandır. Diğer SSRI ilaçlar gibi sedatif etkisi, antimuskarinik etkileri ve kardiyotoksisitesi zayıf olan bir antidepresandır. Son zamanlarda, aşağıda sunulan araştırmalarda, antidepresanlardan özellikle fluvoksaminin COVID-19’da olumlu etkileri gözlemlenmiştir. SigmaDrugs Research limitedin sorumluluğunda devam eden, 100 katılımcı ile gerçekleşen, randomize, çift kör, plasebo kontrollü çalışmada günlük 200 mg. fluvoksaminin güvenliliği ve etkililiği orta dereceli tutulumu olan COVID-19 hastalarında değerlendirilmektedir.
Yong Pil Chong, MD, Asan Medical Center gerçekleştirdiği hafif-orta COVID-19’lu semptomatik 400 katılımcı ile tek kör, randomize, plasebo kontrollü, fluvoksamin çalışması devam etmektedir (ClinicalTrials.gov). Minnesota üniversitesinin gerçekleştirdiği, 1160 katılımcı ile, fluvoksamin, metformin ve ivermektin gruplarını içeren erken COVID-19 poliklinik hastalarında yapılan randomize klinik çalışma devam etmektedir.
Washington Üniversitesi Tıp Fakültesinde Eric Lenze tarafından yürütülen COVID-19’un erken tedavisinde 1100 katılımcı ile fluvoksamin faz 3, çift kör, randomize plasebo kontrollü çalışma devam etmektedir (ClinicalTrials.gov verileri, 2021). ClinicalTrials.gov’a göre tamamlanan diğer bir çalışma, aynı grup tarafından (Washington Üniversitesi Tıp Fakültesinde, Eric Lenze) yürütülen çift kör, plasebo kontrollü fluvoksamin çalışmasıdır.
Çalışma, COVID-19 enfeksiyonlu semptomatik bireylerde kısıtlı sayıda hastada (152 hastada) yapılmış, fluvoksamin 100 mg /kg 15 gün boyunca hastalara verilmiştir. Bu randomize klinik çalışmanın sonuçlarına göre, fluvoksaminin akut koronavirüste klinik bozulmayı düzeltebileceği bildirilmiştir (Lenze Eric J, JAMA,2020). Bilindiği üzere, COVID esnasında, hastalarda aşırı bir immun cevap oluşabilmekte, muhtemelen fluvoksaminin σ-1 reseptör agonisti özelliği ile COVID’e bağlı oluşan immun sistem reaksiyonu olan sitokin üretimini düzenlediği düşünülmektedir.
Bir diğer araştırma, Fluvoksamin’in COVID-19’da potansiyel tedavi edici rolünün bulunduğunu bildirmektedir. Semptomatik Brezilya kökenli erişkinlerde, plasebo kontrollü, randomize bu çalışmada, COVID-19 açısından yüksek riskli, 9803 potansiyel katılımcıda tarama yapılmıştır. Çalışmada, erken teşhis edilen yüksek riskli COVID-19 vakalarında, fluvoksamin (10 gün, 100 mg, günde 2 defa) kullanan hastalarda COVID-19 nedeniyle hastaneye yatışın azaldığı belirlenmiştir (Reis G ve ark., Lancet, 2021).
3645 katılımcı ile gerçekleşen randomize paralel bir başka çalışmada, fluvoksamin ile farklı alanlarda etkinlikleri olan ivermektin, doksazosin, peginterferon lambda ve peginterferon beta etkinlik açısından karşılaştırılmaktadır. 1800 katılımcının olduğu randomize paralel, çokkollu, prospektif bir diğer çalışmada da, fluvoksamin ile farklı alanlarda etkinlikleri olan bromhexine, siproheptadin ve niklozamid etkinlikleri açısından karşılaştırılmaktadırlar.
Diğer bir gözlemsel çalışmanın sonuçlarına göre ise antidepresan kullanımının hastaneye yatırılan COVID-19 hastalarında entübasyon riskini ve ölümü azaltabildiği bildirilmiştir (Hoertel N, Molecular Psychiatry, 2021). Fluvoksamin, melatonin ve COVID-19 ile ilgili bir araştırmada, fluvoksamin ve melatoninin bir arada uygulanmasının COVID tedavisinde olumlu etkileri olabileceği gözlemlenmiş, ancak daha ileri çalışmalara ihtiyaç olduğu vurgulanmıştır (George M. Anderson, Psychopharmacology (Berl). 2021).
Fluvoksamin, kafein ve teofilini yıkan CYP1A2 enziminin en güçlü inhibitörüdür; birlikte alındığında kafeinin eliminasyon yarılanma ömrünü 6 kat artırır. CYP3A4 enzimini inhibe ettiğinden, görece toksik ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır. Bu nedenlerle COVID-19 tedavisinde kullanılan antiviral ilaçlar ile ilaç etkileşimi ayrıca değerlendirilmelidir.
Bununla beraber, yeni çalışmalarda karşımıza çıkan diğer bir önemsenmesi gereken durum ise, psikiyatride kullanılan ilaçlar ile COVID-19 ilaçlarının etkileşimleri olasılığıdır. COVID-19 infeksiyonunda antidepresan ilaçlar veya diğer ilaçların kullanımı ilaç-ilaç etkileşimlerine yol açarak tedavi açısından beklenmedik sonuçlara yol açabilir. İlaçların yüksek veya düşük plazma konsantrasyonlarına bağlı olarak, toksisite riski veya etkilikte bir azalma meydana gelebilir. Yinede, hastaların dikkatlice monitorize edilmesi ile COVID-19 tedavisinde psikiyatrik ilaçlar güvenli kullanılabilmektedir (Mohebbi N ve ark. 2020).
Yeni araştırmaları gözden geçirdiğimizde, COVID-19 tedavisinde, bir analjezik olan tramadol ile yapılan çalışmada tramadolün SARS-CoV-2 enfeksiyonuna karşı umut verici bir terapötik seçenek olduğunu görmekteyiz. COVID-19 klinik çalışmalarında tramadolün adjuvan tedavi olarak değerlendirilmesi önerilmektedir (Nahla E El-Ashmawy ve ark. 2020).
Sonuç olarak COVID-19 tedavisinde, immun sistem aktivasyonuna bağlı olarak oluşan klinik tablonun gerilemesinde olumlu olabilecek antidepresan ilaçlarla ileri araştırmalara ihtiyaç vardır. Antidepresanların COVID-19 tedavisindeki yeri ve farmakolojik mekanizmaların aydınlatılması tedaviye katkı sağlayacaktır.”
Kaynaklar ve Referanslar:
1- A Study of PF-07321332/Ritonavir in Nonhospitalized High Risk Adult Participants With COVID-19.clinicaltrials.gov2- Anderson GM. Fluvoxamine, melatonin and COVID-19. Psychopharmacology (Berl). 2021;238(2):611. doi:10.1007/s00213-020-05753-z3- El-Ashmawy NE, Lashin AA, Okasha KM, Abo Kamer AM, Mostafa TM, El-Aasr M, Goda AE, Haggag YA, Tawfik HO, Abo-Saif MA. The plausible mechanisms of tramadol for treatment of COVID-19..Med Hypotheses. 2021 Jan;146:110468. Review.4- Gilmar R. Effect of early treatment with fluvoxamine on risk of emergency care and hospitalisation among patients with COVID-19: the TOGETHER randomised, platform clinical trial, The Lancet, 20215- Hoertel N et al. Association between antidepressant use and reduced risk of intubation or death in hospitalized patients with COVID-19: results from an observational study. Molecular Psychiatry.20216- Lenze EJ, Mattar C, Zorumski CF, Stevens A et al., Fluvoxamine vs Placebo and Clinical Deterioration in Outpatients With Symptomatic COVID-19: A Randomized Clinical Trial. JAMA. 2020;324(22):2292-2300. doi:10.1001/jama.2020.227607- Mohebbi N, Ali Talebi A, Moghadamnia M et al. Drug interactions of Psychiatric and COVID-19 medications. Basic Clin Neurosci. 2020.
Yorum yazarak Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Yorumlar
(1)Mahmut Semerci - İpek Hocayı kutlar başarılar dileriz, Galip Hocam Size de Eğitime verdiğiniz destekten dolayı çok teşekkür ederiz.
Yazılan yorumlardan Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Sitemizin Topluluk Kurallarına uymayan yorumlar yayınlanmaz. Yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bizim Yaka Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.